Infrabedrijven (eerder netwerkorganisaties genoemd) hebben een vitale functie in de maatschappij. Door het aanleggen van een infrastructuur van kabels, spoor, lijnen, wegen en andere verbindingen, kan de maatschappij en economie blijven draaien. Infrabedrijven zetten zich hard in voor een betrouwbaar en betaalbaar netwerk. De rol en maatschappelijke waarde van infrabedrijven is echter breder dan betaalbaar zonder garanties: ze hebben een centrale rol in grote transities op energie, mobiliteit en digitalisering. Om meer inzicht te krijgen in de andere vormen van waarde, hebben Alliander, Stedin Groep, Enexis Groep, KPN en ProRail samen met Impact Institute een geharmoniseerde aanpak ontwikkeld. De aanpak is vastgelegd in het Handboek impactmeting Infrabedrijven en maakt het mogelijk om Maatschappelijke waarde te meten en te rapporteren.
Het gepubliceerde handboek is een belangrijke stap richting meer transparantie en het ontwikkelen van stuurinformatie op maatschappelijke waarde. Waar traditioneel vooral op financieel kapitaal wordt verdubbeld, een organisatie ook impact op natuurlijk, sociaal, menselijk, intellectueel en geproduceerd kapitaal. Met dit handboek is een eerste stap gezet richting het harmoniseren van impactberekeningen voor infrabedrijven. Met de vastlegging van enkele geharmoniseerde uitwerkingen en richtlijnen met betrekking tot basisconcepten, processtappen en impactberekeningen is een basis gelegd voor afspraken over de gelijkmatige meten en rapporteren over impact.
Op termijn kunnen infrabedrijven ook een maatschappelijke jaarrekening opstellen om naast financiële resultaten ook resultaten op de andere kapitalen te meten en te rapporteren. Het handboek bouwt voort op het Framework for Impact Statements en de Integrated Profit & Loss methode van Impact Institute waarmee maatschappelijke effecten worden uitgerekend en in euro’s worden verdeeld. Dit kan leiden tot de waarde die zij creëren per stakeholder, kapitaal en op de duurzame ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties.
De vastlegging van methodiek onder impactmetingen op verschillende niveaus: van algemene richtlijnen voor geïntegreerde rapportage, tot specifieke methodiek voor energienetbeheerders.
In 2022 hebben Alliander, Stedin en Enexis, samen met Impact Institute een update van het handboek uitgewerkt. De update omvatte een uitbreiding met impacts op Natuurlijk, Menselijk, Geproduceerd en Financieel Kapitaal en een verdiepende uitwerking van de aanpak per impact voor de energienetbeheerders (niveau 4). De naam is aangepast van “Handboek Impactmeten Netwerkorganisaties” naar “Handboek Impactmeting Infrabedrijven”.
In de nieuwste update (2023) hebben Alliander, Gasunie, Stedin, Vitens, Enexis en Prorail samen met Impact Institute het handboek verrijkt met aanvullende informatie over het meten en rapporteren van biodiversiteit, inkoop- en afvalimpact, evenals de impact van werkgerelateerde uitval en ongevallen. Deze update brengt impactberekeningen verder in lijn en legt verbanden met de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD).
De betrokken organisaties zien, ook richting de toekomst, in het handboek een middel om de aanpak voor de infrasector op een transparante manier verder vast te leggen en te harmoniseren.
De eerste versie (v1) is gepubliceerd in september 2020, de volgende versie (v1.1) is gepubliceerd in november 2022. De laatste versie (v1.2) is onlangs gepubliceerd in november 2023, en te downloaden via de volgende button: